De melancholie van afscheid nemen dient zich al aan. ‘Twee van de drie O²PZ-projecten zijn per november jl. afgerond’, zegt Marijke Dericks-Issing. ‘Dat is jammer en vreugdevol tegelijk. De onderdelen van deze twee projecten zijn inmiddels geborgd. Daar vertelde ik tijdens mijn vorige interview al over. Het is mooi om te zien aan hoeveel mooie ontwikkelingen binnen onderwijs palliatieve zorg we hebben mogen bijdragen.’ Daar werd extra bij stilgestaan tijdens het netwerkevent “Springlevend” dat O²PZ samen met programma Scholing Palliatieve Zorg aan de vooravond van het Nationaal Congres Palliatieve Zorg 2024 had georganiseerd. Dit deden zij om alle mensen te bedanken die zich afgelopen jaren zo bevlogen hebben ingezet voor het optimaliseren van onderwijs palliatieve zorg. Dericks-Issing: ´Het is indrukwekkend en hartverwarmend om te zien hoe stevig ons netwerk met de samenwerkingspartners inmiddels is. Ons gezamenlijke doel heeft veel mensen met elkaar verbonden.’
Momentum creëren
Programma O²PZ sorteert voor op de laatste fase op een moment dat er landelijk politieke bijval zichtbaar wordt. Dericks-Issing: ‘Palliatieve zorg in het onderwijs is nu opgenomen in het regeerakkoord. Dat zien we als een mijlpaal. De motie van Sophie Hermans en Wieke Paulusma heeft daarin een grote rol gespeeld. Die motie roept op tot meer en structurele aandacht voor palliatieve zorg en levenseindezorg in zorg- en artsopleidingen: het doel van O²PZ. Dit helpt ons ons doel te bereiken en daar zijn we enorm blij mee.’ Daar hebben heel veel mensen zich keihard voor ingezet, benadrukt ze. ‘Samen hebben we momentum weten te creëren. Dat vroeg om een lange adem. Maar met dit resultaat zijn we heel tevreden.’
Teamsport
Over de lange adem gesproken, de programmateamleden van O²PZ waren soms ook een beetje buiten adem. ‘Af en toe voelt een langlopend programma als topsport bedrijven’, zegt Dericks-Issing met een lach. ‘We besloten daarom topsport, en het belang van samenwerking binnen een team, in te zetten als thema van ons netwerkevent. De projectleiders van de drie projecten vertelden over de highlights aan de hand van sportmetaforen. En de O²PZ-ambassadeurs vertelden in een leuk filmpje wat zij afgelopen maanden concreet hebben gedaan om het verbinders- (of estafette)stokje van O²PZ verder te laten gaan.’ Dericks-Issing interviewde tijdens het netwerkevent ook Olympisch goud-winnaar roeien dubbelvier Koen Metsemakers. Afgezien van topsporter is hij ook geneeskundestudent aan de VU. ‘Hij vertelde hoe zijn gouden team omgaat met successen en tegenslag, net zoals wij hebben moeten doen. En dat O²PZ, net als hij, goud in handen heeft. Dat goud hebben we vervolgens, symbolisch in de vorm van een gouden bal, de zaal ingerold voor degene die onze aanjagende rol wil overnemen. Want het overnemen van de figuurlijke bal – symbool voor onderwijs palliatieve zorg – is nu de verantwoordelijkheid van organisaties binnen de palliatieve zorg en aan de beroeps- en vakverenigingen in de zorg. Voor O²PZ zit de rol er bijna op.’
Palliactief heeft de gouden bal
De gouden bal werd ´aangenomen´ door Maurice van der Vorst, de nieuwe voorzitter van Palliactief, de Nederlandse vereniging voor professionele palliatieve zorg. ´We zijn in gesprek over hun invulling van deze rol. Palliactief ziet onderwijs palliatieve zorg sowieso als een van de speerpunten voor de komende jaren. Ze gaan een commissie onderwijs inrichten, met vertegenwoordiging vanuit alle onderwijsniveaus. Met ondersteuning van het Nationaal Programma Palliatieve Zorg II en de O²PZ-ambassadeurs van de Onderwijsknooppunten palliatieve zorg gaan zij verder met de implementatie van palliatieve zorg in het onderwijs. Wij zijn blij dat Palliactief deze rol op zich wil nemen, nu programma O²PZ geleidelijk naar de afronding toewerkt.´
Project ´Voorbij de generalist´ gaat nog door
Project ´Voorbij de generalist´ loopt als laatste van de drie O²PZ-projecten nog door – tot 1 mei 2025. Onder leiding van projectmanagers Suzanne Metselaar en Ingrid van Zuilekom richt dit project zich op de doorontwikkeling en implementatie van het Onderwijsraamwerk palliatieve zorg 2.0 voor zorgverleners met specialistische kennis van palliatieve zorg op alle opleidingsniveaus.
‘Het conceptprofiel is klaar’, vertelt Dericks-Issing. ‘Er wordt nu gewerkt aan de laatste puntjes op de i. Na de definitieve publicatie is er dan nog een werkagenda en is het aan beroepsgroepen zelf om verder te gaan met de implementatie.´ Metselaar en Van Zuilekom hebben tijdens het Nationaal Congres Palliatieve Zorg 2024 een sessie gegeven die heel goed is bezocht. ´Tijdens de constructieve discussies tussen de deelnemers merkten we hoe groot de behoefte is om te weten wie specialist is en hoe je dat kunt worden. Dat profiel is dus zeer welkom.´ Fleur Godrie heeft tijdens het NCPZ 2024 de posterpresentatie van de scoping review studie van project ´Voorbij de generalist´ voor haar rekening genomen. Deze is tevens genomineerd voor de posterprijs.
Auteur: Kirsten Karmiggelt