Ieder kwartaal rapporteert O²PZ aan ZonMw over de meest recente ontwikkelingen binnen haar huidige kernprojecten. Een goed moment om ook alle andere geïnteresseerden een update te geven. ‘Het is alweer volop zomer’, zegt O²PZ-projectmanager Marijke Dericks-Issing met een glimlach. ‘In maart van dit jaar stonden de leden van onze kernprojecten en pilots nog te trappelen van ongeduld om van start te gaan. En inmiddels merken we dat we op stoom beginnen te raken. Dat is ook de bedoeling’, voegt ze toe, ‘want sommige pilots en kernprojecten hebben een kortere looptijd dan de andere.’
Hoe staat het er op dit moment voor? ‘Ik kan natuurlijk een uitgebreide opsomming geven van wat er per kernproject is bereikt’, zegt Dericks-Issing, ‘maar daar wil ik lezers niet mee vermoeien. Dat neemt niet weg dat we een aantal mooie stappen hebben gemaakt die ik graag deel.’
Ontwikkelingen bij kernproject Onderwijs palliatieve zorg: klaar voor de toekomst!
Binnen kernproject Onderwijs palliatieve zorg: klaar voor de toekomst! ondersteunen de projectleden de duurzame verankering van wat O2PZ de afgelopen drie jaar heeft opgeleverd. Maar zij werken ook aan de inbedding van palliatieve zorg in geneeskundeopleidingen en in medische vervolgopleidingen.
‘Op dit moment zijn we bezig met de voorbereiding van het Lándelijk Onderwijsknooppunt Palliatieve Zorg’, vertelt Dericks-Issing. Eerder ondersteunde O²PZ al bij het opzetten van een netwerk van acht regionale Onderwijsknooppunten Palliatieve Zorg. Deze regionale Onderwijsknooppunten bedienen elk een eigen regio en vormen een verbindende schakel tussen onderwijs, onderzoek en praktijk. ‘Dit Landelijke Onderwijsknooppunt speelt een belangrijke rol om in heel Nederland gezamenlijk kennis en ervaring uit te wisselen en is belangrijk als aanjager om gezamenlijk onderwijs palliatieve zorg te blijven verbeteren. Zodat de activiteiten van O²PZ, ook na afloop van het programma, door blijven gaan.’
Ambassadeurs van de regionale Onderwijsknooppunten zijn bezig met het verder implementeren van het Onderwijsraamwerk Palliatieve Zorg in samenwerking met contactpersonen van mbo en hbo. ‘Daarnaast inventariseren zij wáár onderwijsinstellingen nog behoefte aan hebben en in hoeverre het Onderwijsraamwerk Palliatieve Zorg inmiddels is geïmplementeerd’, vertelt Dericks-Issing. ‘Wat hierbij goed helpt, is dat het Keuzedeel Palliatieve Zorg voor het mbo op basis van de eerste gebruikservaringen verder is doorontwikkeld en nu beschikbaar is op het Onderwijsplatform Palliatieve Zorg op palliaweb.nl’, voegt ze toe.
Verder ervaren de kernprojectleden dat het implementeren van palliatieve zorg binnen geneeskundeopleidingen “leeft”. Dericks: ‘Zo is het LUMC bezig met een curriculumherziening van de bachelor- en masteropleidingen. Vanuit O²PZ werken we met het LUMC samen aan een “mal’ voor integratie van palliatieve zorg in het onderwijs.’ Daarnaast worden in samenwerking met FMS, binnen Opleiden 2025, mooie stappen gezet in twee experimenten rond de ontwikkeling van een interprofessionele netwerkstage palliatieve zorg.
Symposium Onderwijs Palliatieve Zorg op 18 april 2023
‘Leuk om te vertellen is dat er volgend jaar, op dinsdag 18 april 2023, opnieuw een Symposium Onderwijs Palliatieve Zorg voor zowel onderwijsprofessionals als zorgprofessionals plaatsvindt’, vertelt programmamanager O²PZ Marijke Dericks-Issing. ‘De locatie is Akoesticum in Ede, zowel met OV als met de auto goed bereikbaar. We zijn volop bezig met het programma, maar het wordt in elk geval een mooie mix van kennis en praktijkervaringen delen, tips en tools, en ruimte voor netwerken.’
Ontwikkelingen bij kernproject Onderwijsraamwerk palliatieve zorg 2.0 + MANP, MPA & VVO
De betrokkenen bij kernproject Onderwijsraamwerk palliatieve zorg 2.0 + MANP, MPA & VVO zijn bezig met de ontwikkeling en implementatie van palliatieve zorg in de Master Advanced Nursing Practice (MANP), de Master Physician Assistant (MPA) en Verpleegkundige Vervolgopleidingen (VVO).
‘De werkgroep MPA/MANP is inmiddels geformeerd’, vertelt Dericks-Issing. ‘Daarnaast ben ik heel blij te kunnen benoemen dat er tijdens het landelijk overleg eind juni vanuit het LOO MANP officieel groen licht is gegeven voor de ontwikkeling van een addendum op het Onderwijsraamwerk palliatieve zorg 2.0 voor MANP. Naar verwachting wordt eind september het eerste concept opgesteld voor het addendum MANP, MPA en VVO. In december nodigen we dan de vertegenwoordigers uit de zorgpraktijk en het onderwijs uit om feedback te geven op het concept. Op deze manier ontstaat er een addendum in nauwe samenwerking met professionals uit zorg- en onderwijspraktijk die ook scherp op hun netvlies hebben wat er precies nodig is. De doelstelling is dat het een landelijk gedragen addendum wordt dat door de opleidingen gebruikt kan worden om te “spiegelen” hoe palliatieve zorg al is opgenomen in de opleidingen en waar eventueel nog aanpassingen nodig zijn.’
Ontwikkelingen bij kernproject Voorbij de generalist: profielen van specialistische expertise in palliatieve zorg
De betrokkenen bij kernproject Voorbij de generalist: profielen van specialistische expertise in palliatieve zorg zijn bezig met de ontwikkeling van een competentieprofiel voor zorgverleners met specialistische kennis van palliatieve zorg.
‘We zien binnen de zorg- en onderwijspraktijk dat de vraag om duidelijkheid rondom competentieprofielen van specialistische zorgverleners in de palliatieve zorg sterk leeft’, vertelt Dericks-Issing. ‘Daar zijn we blij mee, want daardoor zijn belangrijke stakeholders zoals V&VN Palliatieve zorg, PZNL en Palliactief bereid om mee te werken aan dit kernproject. Uiteindelijk zijn het tenslotte de beroepsverenigingen zelf die hierover gaan, dus die betrokkenheid is onmisbaar.’
Eind mei hebben de betrokkenen bij het kernproject de inventariserende vragenlijst Specialistische expertise palliatieve zorg verspreid. Dit om van verschillende zorgverleners (mbo/hbo/wo) te horen wat er volgens hen nodig is om zichzelf ‘specialist’ of ‘expert’ palliatieve zorg te mogen noemen. Welke opleiding(en) moeten ze daarvoor hebben gedaan? Wat moeten zij dan kunnen? ‘Inmiddels hebben zo’n 580 respondenten de vragenlijst ingevuld. We zijn blij dat zoveel zorgverleners deze gelegenheid gebruiken om hun mening hierover te geven. We vinden het belangrijk dat zorgverleners met verschillende achtergronden hieraan meedoen. Vanwege die diversiteit nodig ik iedereen die de vragenlijst nog niet heeft ingevuld van harte uit dit alsnog te doen.’
Daarnaast wordt er druk gewerkt aan een scoping review van (inter)nationale grijze en wetenschappelijke literatuur. Fleur Godrie is op 1 mei jl. gestart als junior onderzoeker om het team te ondersteunen.
Vooruitblik
Al met al zijn er een paar mooie stappen gemaakt, concludeert de programmamanager. Waar kijkt ze voor de komende periode naar uit? ‘Er staat heel veel op stapel. Maar in september gaan we de resultaten van de vragenlijst over expert en specialist in de palliatieve zorg verder inventariseren’, vertelt ze. ‘Daar zijn we heel benieuwd naar, want de uitkomsten zijn richtinggevend voor onze volgende te nemen stappen.’
Auteurs: Kirsten Karmiggelt, Betty van Wijngaarden
Lees meer: