Acht regionale Onderwijsknooppunten Palliatieve Zorg met ambassadeurs. Het Onderwijsraamwerk 2.0, het Onderwijsplatform palliatieve zorg op Palliaweb.nl, met een toolbox, een catalogus en een competentiescan. De afgelopen drie jaar is er veel gerealiseerd. Maar hoe zorgen we ervoor dat die afzonderlijke radartjes de motor draaiende houden en palliatieve zorg in het onderwijs blijvend verankerd wordt? Het opzetten van al die deelprojecten is, met zoveel bevlogen en energieke deelnemers, niet eens het moeilijkste geweest, zegt Wies Wagenaar. ‘Nu komt het eropaan om te consolideren van wat is opgebouwd.'

Daarvoor zijn twee dingen essentieel, zegt ze. Eigenaarschap - oftewel: welke partij of partijen worden straks verantwoordelijk? En daarmee samenhangend: de financiering. ‘Op welke manier worden bijvoorbeeld de uren van de ambassadeurs, die nu voor rekening komen van O²PZ, straks bekostigd? Er zullen immers altijd aanjagers en verbinders nodig blijven.’

Regionaal gebeurt het, landelijk komt het samen.  
Om samen te brengen wat op regionaal niveau is bereikt en die kennis vervolgens te delen, zodat niemand het wiel opnieuw hoeft uit te vinden, is een Landelijk Onderwijsknooppunt Palliatieve Zorg het ideale instrument, zegt Jojanneke van Staveren. ‘We noemen het met nadruk een instrument. Het wordt vooral géén instituut. Daarvan zijn er in de zorg al genoeg.’

Op dit moment komen de acht regionale ambassadeurs al vier keer per jaar bij elkaar. ‘Daarmee vormen zij al het begin van een landelijk knooppunt. Dat willen we graag uitbreiden en aanvullen met afgevaardigden van landelijk partijen uit onderzoek, onderwijs en zorgpraktijk. We maken nu een profiel voor de bemensing.’ Het grote voordeel van een Landelijk Onderwijsknooppunt is dat de beste voorbeelden en vraagstukken gedeeld kunnen worden. Wies: ‘Die vraagstukken kunnen dan ook landelijk geadresseerd worden. Daarom hopen we dat vertegenwoordigers van de ministeries van OCW en VWS er onderdeel van uit gaan maken.’

‘Het landelijke knooppunt moet ervoor zorgen dat de regionale Onderwijsknooppunten kunnen blijven draaien op zowel inhoud als proces’, vult Jojanneke aan. ‘De regionale onderwijsplatformen hebben al een pagina op het Onderwijsplatform Palliatieve Zorg. Wat regionaal relevant is wordt regionaal georganiseerd. Wat voor alle regio’s van belang is, wordt landelijk opgepakt, is het idee. Welke partijen dit Landelijke Onderwijsknooppunt onder hun hoede gaan nemen moet nog worden besloten. Er is inmiddels een aantal scenario’s opgesteld waarin ook partijen genoemd worden die mogelijk een rol spelen bij de borging en financiering. Jojanneke: ‘In april voeren we daar de eerste verkennende gesprekken over.’

Een knooppunten structuur dat staat als een huis
Jojanneke en Wies hopen dat de structuren van de knooppunten die er nu liggen straks optimaal benut worden, zodat de ambassadeurs efficiënt kunnen werken en het onderwijsplatform, het onderwijsraamwerk etcetera blijvend bij zullen dragen aan meer kennis en krachtige kennisoverdracht op het gebied van palliatieve zorg. Jojanneke: ‘Dat wordt een puzzel die we samen moeten leggen.’ Daar hebben ze alle vertrouwen in, kijkend naar wat nu al is bereikt. Wies: ’De komende jaren zal het er vooral om gaan hoe we al die krachten bundelen en dat we een goede wisselwerking tot stand brengen tussen regionaal en landelijk.’

Het zou geweldig zijn als de structuur zoals beschreven over twee jaar staat als een huis, zegt Jojanneke: ‘Met een backoffice ter ondersteuning. Met overleg dat deels fysiek en deels online plaatst vindt. We gaan het de aanbieders nog makkelijker maken hun onderwijsmaterialen en bij- en nascholingen te delen. Op de startpagina van het Onderwijsplatform Palliatieve Zorg vind je al nu een button waarmee dat kan.’ Samen met PZNL wordt een pr- en communicatieplan opgesteld om het platform onder de aandacht te houden. ‘Als je straks waar dan ook in Nederland iets wil weten over palliatieve zorg in het onderwijs, moet je precies weten waar dat te vinden is.’ Wies: ‘Uiteindelijk is wat ons drijft: de beste palliatieve zorg voor patiënten gericht op kwaliteit van leven. Zie jij de mens of zie jij de ziekte? Die overtuiging is zó belangrijk dat het een permanente plek verdient in ons onderwijs.’

Infographic van het project: